İyi Bir Yeşil Kitaplık Nasıl Kurulur?

Bolca biriktirerek ve bazen de tasfiye ederek bir yeşil kitaplığım oluştu ama nasıl biçimlendiği üzerine düşünme fırsatım hiç olmamıştı. Ta ki Yenal Bilgici'nin Sıfır Sayı podcastinin "İyi Bir Kitaplık Nasıl Kurulur" başlıklı bölümünü dinleyene kadar. Kitaplığın başına yeşil sıfatını ekleyip soruları soralım: İyi bir yeşil kitaplık neleri içerir, neleri dışarıda bırakır? Mutlaka olması gereken klasik eserler hangileridir ? Dijital mi fiziksel mi olmalıdır?  Kitap dışında ansiklopedi, dergi, broşür olmalı mıdır?  Yanıtlanması hem zor sorular ve hem de cevaplar kitapları biriktirenin öznel değerlendirmesine çok bağlı. Öncelikle yeşil kitaplığımın tamamen fiziksel bir kitaplık olduğunu belirteyim. Dijital ortamda kitap veya yeşil kitap okumuyorum, arşiv de tutmuyorum. 2008 yılından itibaren çevre ve ekoloji hareketleri üzerine yazılan kitapları biriktirmeye başladım. Sonrasında dergiler, bültenler ve çevre örgütlerinin her türlü materyali ilgi alanıma girdi. 2009'da sosyal bilimler alanında çevre temalı kitap ve makaleleri derlediğim bir Türkiye Çevre Literatürü başlığı açtım. 2020 Haziran ayına kadar 600'den fazla yayın listelemişim. 

Covid pandemisinin hemen başında, Nisan 2020'de Instagram'da yeşilkitaplartr hesabını açtım. Her gün 1 kitap paylaşmaya başladım. Bir süre sonra elimdekiler tükenince Nadir Kitap üzerinden kitap, dergi, döküman almaya başladım. Enflasyonun henüz yeni ve ikinci el kitapları ve kargo ücretlerini vurmadığı dönemde işler daha kolaydı. Yeni çıkan kitapları zaten alıyordum, az bir kısmı da tanıdık yayınevlerinden ve yazarlardan geliyordu. Hiçbir zaman okumayacağım ama bir şekilde referans vermek için kullanırım ya da piyasada baskısı az, daha sonra ulaşamayabilirim düşüncesiyle bolca kitap satın aldım. 

Kitapların yanı sıra Yeşiller Partisi, S.O.S Akdeniz, Radikal Yeşiller, Türkiye Ormancılar Cemiyeti, Türk Tabiatını Koruma Derneği, Türkiye Çevre Vakfı, Doğal Hayatı Koruma Derneği ve TEMA'nın yayınladığı kitap, dergi, broşür veya bültenleri her zaman edinmeye çalıştım.  Orman Mühendisleri Muavinleri Cemiyeti'nin 1951 ve 1952 yıllarında çıkardığı aylık Yeşil Türkiye dergisi ilk aldığım (2011) yayınlardan biri olduğu için yeri ayrıdır. Üç Ekoloji, Ağaçkakan, Yeşil Barış dergileri tam takım olarak, Kelaynak, Yeşiliz ve EKO IQ dergilerinin de bir kısmını edindim. Yeni İnsan Yayınevi başta olmak üzere Metis, Ayrıntı İletişim, İmge, Koç Üniversitesi Yayınları, İş Bankası Kültür Yayınları'ndan çıkan çevre ve ekoloji kitaplarını temin ettim. İlk başladığım dönemlerde yeşil kitap kategorisine giren kitap sayısı azdı. Son dönemde artan telif ve çeviri yayınlarla  iklim değişikliği, çevre tarihi, enerji, hayvan hakları ve biyoçeşitlilik başlıkları her biri bir alt kitaplık olacak şekilde genişledi.  En az üç defa tüm kitapları listelemeye yeltendim ama başaramadım. Taşınmalar sonucu bir kısım kitabı elden çıkarmak durumunda kaldım. Dökümanları ise hep tuttum çünkü bulması çok daha zordu.

Öte yandan yeşil kitaplığa giren eser sayısı arttıkça geçmişte veya günümüzde yayınlanan bir çok eserin özgün bir fikir veya değer içermediğini ve genellikle literatürü tekrar etmekten öteye gitmediğini farkettim. Yeşil kitaplara özgü bir eleştiri mecramız henüz yok. Reklam, tanıtım ve dönemsel düzenlenen listelerin ötesine henüz geçilebilmiş değil. Türkiye'de yeşil kitapların ne kadar basıldığını ve ne kadar sattığını inceleyen bir değerlendirmeye bugüne kadar rastlamadım. Eleştiriyi herkes sevmez ama listeleri herkes sever. O yüzden listeyle bitirelim. Yeşil kitaplığımda bulunan ve neredeyse klasikleşmiş olarak gördüğüm 10 yerli ve 10 çeviri kitap şu şekilde. Sizler listeye hangi kitapları eklerdiniz?   

Yeşil Kitaplık için 10 yerli kitap  

1) Hikmet Birand- Anadolu Manzaraları

2) Mine Kışlalıoğlu&Fikret Berkes - Çevre ve Ekoloji 

3) Semra Somersan: Türkiye'de Çevre ve Siyaset

4) Tarih Vakfı Yayınları- Türkiye'de Çevre ve Çevre Korumanın Tarihi

5) Melih Ergen- Yeşiller Partisi'nin Olmayan Tarihi

6) Fikret Adaman&Murat Arsel- Environmentalism in Turkey: Between Democracy and Development 

7) Didem Bayındır&Mine Yıldırım(der)- Ekoloji: Bir Arada Yaşamın Geleceği 

8) Ruşen Keleş- 100 Soruda Çevre

9) Victor Ananias- Yaşam Dönüşümdür 

10) Celal Ertuğ- Yeşilden Griye Adım Adım Türkiye 

Yeşil Kitaplık için 10 çeviri kitap  

1) Meadows&Meadows - Ekonomik Büyümenin Sınırları 

2) Rachel Carson - Sessiz Bahar

3) Rudolf Bahro - Kızıldan Yeşile

4) Aldo Leopold - Bir Kum Yöresi Almanağı

5) Henry David Thoreau - Walden Gölü/Ormanda Yaşam

6) Murray Bookchin - Ekolojik Bir Topluma Doğru

7) Felix Guattari - Üç Ekoloji

8) Jonathan Poritt- Yeşil Politika

9) Vandana Shiva- Tohumun Hikayesi

10) Maude Barlow-Su Hakkı 

Aydos Ormanı'nda Çevre Temizliği Etkinliği

Yeditepe Üniversitesi PA 108 Sosyal Sorumluluk Projeleri dersi kapsamında faaliyet gösteren çevre gönüllüleri olarak 10 Nisan 2022 Pazar günü Saat 13’te Aydos Ormanı’nda atık toplama etkinliği gerçekleştireceğiz. 1. Derece Doğal Sit Alanı olan Aydos Ormanı’ndaki atık sorununa dikkat çekmeye çalışacağımız bu etkinlikte sizleri aramızda görmekte memnuniyet duyacağız. İhtiyaç duyulacak malzemeler (eldiven, çöp torbası) tarafımızdan sağlanacaktır. Aydos Orman Parkı’na İETT 16S, 17U ve 131V hatlarıyla, Kartal’dan minibüslerle veya özel araçla gelinebilir.  

Çılgın Projeleri Durdurun: Çözüm Yeşil Dönüşüm

Tarih: 21 Nisan Cumartesi | Saat: 13.30 | Yer: Kadıköy Mecra (Caferağa Mahallesi, Dumlupınar Sk. No:5, Kadıköy/İstanbul)

İnsanların gerçek ihtiyaçlarını karşılamayan, doğanın haklarını hiçe sayan projeler sürdürülemezdir. Koruma altındaki bölgelerde altın madenciliğine verilen izinler, inşa edilen ya da edilmek üzere olan nükleer santraller, Boğaz’ın yanına açılması planlanan yeni kanal, milyonlarca ağacı katleden 3. bir köprünün inşası; halihazırda kırılgan olan ekosistem üzerindeki baskıyı daha da yoğunlaştırmakta.

“Ne pahasına olursa olsun büyüme” anlayışı, bir başka deyişle, kısa görüşlü ekonomik büyüme odaklı uygulamalar günümüzde toplumların esenliğine en büyük tehditlerden biridir. Oysa, hükümetler, vatandaşlarına yaşamları üzerinde önemli etkileri olacak bu projelerin karar alma süreçlerine katılım hakkı tanımıyor.

Bu kitapta Türkiye ve Güney Avrupa ülkelerindeki “gereksiz” ve “empoze” edilmiş projelerin bir dökümü, bu projelere karşı yürütülen mücadelelerde edinilmiş deneyimler yer alıyor. Karar alma süreçlerinde katılımcılığı arttırmanın olası yolları tartışılıp, yerel ekolojik hareketleri nasıl güçlü kılabiliriz sorusu üzerine fikir alışverişinde bulunuluyor. Bunun dışında kısa görüşlü ekonomik büyüme odaklı uygulamaların tek seçenek olmadığı, doğa ve toplumla barışık Yeşil Dönüşüm politikalarının ekonomik büyüme ve istihdam yaratabilme kapasitesi açısından izlenen politikalardan ne derece üstün olduğunu görüyoruz.

2013 Ekim ayında Yeşil Düşünce Derneği tarafından geçekleştirilen Uluslararası Çılgın Projeler Konferansı ile büyüme odaklı kentsel gelişimin sonuçları tartışılmıştı. O zamandan bugüne 3. Köprü tamamlandı, Akkuyu Nükleer Santralı’nın reaktör binalarının yapımı için inşaat lisansı verildi ve İstanbul’un büyük kabusu Kanal İstanbul tekrar gündeme alındı. Bu hassas durumda Çılgın Projeler’in ekolojik, ekonomik, ve sosyal maliyetinin tartışıldığı bu konferansın sonuç kitabını yayınlamaya karar verdik. Kitap tanıtım toplantısında aynı zamanda Kanal İstanbul Projesi’nin İstanbul’a ve geleceğe maliyetini konuşmak üzere de bir panel ve forum gerçekleştireceğiz.

SUNUMLAR:
Cihan Uzunçarşılı Baysal
Hande Paker
Akgün İlhan
Kuzey Ormanları Savunması ve İstanbul Kent Savunması’ndan Temsilciler

Yeşil Türkiye- Aralık 1952

Yeşil Türkiye - Ağustos 1952

Yeşil Türkiye- Temmuz 1952

Yeşil Türkiye-Ocak 1952

Yeşil Türkiye -Ekim 1951

Yeşil Türkiye- Eylül 1951

Yeşil Türkiye- Temmuz 1951

Yeşil Türkiye- Haziran 1951

Yeşil Türkiye Nisan 1951

Yeşil Türkiye- Mart 1951

İklim Değişikliği ve Enerji

Katılım Bilgilendirme Formu 

Yeşil İklim Yeşil Ekonomi

Yeşil Düşünce Derneği, Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi (İPM) ve Yeşil Avrupa Vakfı olarak “Yeşil İklim, Yeşil Ekonomi” başlıklı bir proje yürütüyoruz. Amacımız Türkiye’nin olması gereken azaltım ve uyum hedeflerine uygun somut politika önerileri geliştirecek bir çalışma ile Yeşil Ekonomi çerçevesinde iklim değişikliğiyle mücadele etmek.

Proje kapsamında enerji, kent ve toprak kullanımı alanlarında Avrupa Birliği ve AB ülkelerindeki iyi uygulamaları Türkiye ve Türkiye yerelindeki iyi uygulamalarla karşılaştırıyoruz. Aynı zamanda bu iyi uygulamaların Türkiye’de yerele uyumlu bir şekilde uygulanabilir olup olmadığını araştırıyoruz.

Bu bağlamda “İklim Dostu Kentler ve Yeşil Ekonomi” başlıklı ilk çalıştayımızı 27 Haziran’da gerçekleştiriyoruz. Bu üç ekonomi alanına odaklanacak bir serinin ilki olan bu çalıştayda bu alandaki politikaları

• Binaların enerji verimliliği, pasif binalar

• Kent içi hareketlilik

• Taşkınların önlenmesi

• Isı adası etkisi

• Kent, topluluk bostanları 

gibi alt başlıklarla değerlendireceğiz. Türkiye'de düşük karbonlu politikalar yönünde bir dönüşümün ve iyi örneklerin uygulanmasının önündeki engeller ve bu alandaki fırsatları tartışacağız.

Program:

9.30-10.00: Kayıt

10.00-11.00: Konuşma: Evelyne Huytebroeck (Brüksel Bölgesi eski Çevre Bakanı, Belçika Ecolo Yeşiller Partisi)

11.30-12.30: Konuşma: Doç.Dr. Osman Balaban (ODTÜ Şehir ve Bölge Planlama öğretim üyesi)

12.30-13.30: Ara

13.30-16.00: Atöyle Çalışması: İklim dostu kent politikaları ve yeşil ekonomi

Katılmak için

https://docs.google.com/forms/d/1d2fO7AjKB4Bgo-NkkNfQ_xW630HGzrdCwVSUC4Em9ds/viewform?c=0&w=1

İklim Adaleti

Yeb Sano’yu hatırlar mısınız acaba? Kendisi Varşova’da 19. Taraflar Toplantısı’ndan (COP-19) iklim için doğru kararlar çıkması için açlık grevi yapmıştı. Bunu hatırlamazsanız, toplantıda Filipinler’i temsil eden Sano’yu bu açlık grevini yapmaya götüren felaketlerden biri olan Haiyan tayfununu kesin hatırlarsınız.

Sano’nun ve diğer pek çok iklim aktivistinin temel bir talebi var: iklim adaleti.

İklim krizine neden olanlar ve iklim krizinin sonucu olan felaketlerle baş etmek zorunda kalanlar farklı. Aslında bu fark, mevcut küresel adalet sorunu ile de örtüşüyor.

İklim aktivistleri bu sorunu her fırsatta dile getiriyorlar. Bunun için bu yıl önümüzdeki fırsatlardan biri, 1-12 Aralık’ta Paris’te yapılacak olan 21. Taraflar Toplantısı (COP-21). Bu toplantıya kadarki süreç için kararlaştırılmış uluslararası bir eylem takvimi var. Bu takvimin ilk ayağı 30-31 Mayıs’la başlıyor. Ardından Haziran ayı boyunca odağında “sorun” ve “sorumlular” olan etkinlikler gerçekleşecek. Eylül sonunda ise “çözümler” ve “öneriler” vurgulanacak. Ve bu iki basamak bizi Aralık’ta yapılacak COP-21’e taşıyacak.

Yeşil Gündem olarak  Out For Beyond, Yeşilist ve Evrim Ağacı ile birlikte #iklimadaleti hashtag’i ile yazdığımız yazıları, yaptığımız çalışmaları paylaşacağız.

Bundan sonrasında da uluslararası takvimi ve ülke takvimini takip etmeye devam edeceğiz. Katkı sunmak isteyen, bir yerinden de ben tutarım diyen herkese de kapımız açık.

Ekolojik Anayasa ve Çevre Pratikleri Konferansı

ELSA İstanbul 6 Mayıs 2015, Çarşamba günü Galatasaray Üniversitesi Aydın Doğan Oditoryumu’nda Ekolojik Anayasa ve Çevre Pratikleri Konferansı düzenliyor.

Uluslararası alanda hukuki konularda kararlılığını göstermiş olan ELSA’nın İstanbul şubesi olarak uluslararası platformlarda tartışıla gelen konferans konusunun,Türkiye’deki pratikleriyle birlikte hukuk öğrencileri ile genç avukatların ve ilgili olan herkesin bilgisine sunuyor.Neticesinde tüm katılımcılara katılım sertifikasının verileceği konferans, başta ELSA İstanbul üyeleri olmak üzere herkesin katılımına açık olacaktır.

Katılım sertifikası için aşağıda ekli bulunan formun doldurulması gerekmektedir.

http://goo.gl/jo6L7N

Etkinliğin Facebook sayfası için;
https://www.facebook.com/events/1615069608737281/